Verslag conferentie ‘Beter een goede buur(t)

4 mei 2007
Woensdagochtend kwart voor negen. Yasin en ik rijden naar Geertruidenberg voor een conferentie onder de titel: Beter een goede buur(t). Deze bijeenkomst is georganiseerd door Forum, een organisatie die zich bezighoudt met de multiculturele samenleving. Ik citeer van de website: In de visie van FORUM delen zowel allochtone als autochtone burgers de verantwoordelijkheid voor de multiculturele samenleving (gedeeld burgerschap). Burgers en organisaties in een multiculturele samenleving moeten kunnen omgaan met de verschillende codes die leden van de verschillende gemeenschappen hanteren; ze moeten kunnen schakelen, verbinden. Burgerschap vereist dus wederkerigheid. Het veronderstelt:
Eigen verantwoordelijkheid
Zelfredzaamheid
Betrokkenheid
Deelname aan de samenleving
Integratie en sociale competenties.

De bijeenkomst van deze dag zal gaan over buurten en wijken heeft als doel na te denken over het belang van het structureel onderhouden van contacten met de inwoners door middel van netwerken. Op deze manier kan de sociale cohesie in de stad versterkt worden. De maatschappij van tegenwoordig is een verzameling van individuen. Had je vroeger de kerk en de clubs en verenigingen via welk je de mensen kon bereiken, tegenwoordig geldt dat niet meer. Mensen worden niet meer gerepresenteerd door gestructureerde organisaties. Om individuen te bereiken, moet je op zoek naar de sleutelfiguren in een buurt. De hoofdgastspreker is ex-premier Ruud Lubbers. Hij is co-auteur van het ‘Handvest van de Aarde’. Initiatief voor dit Handvest ligt bij de Commissie voor Duurzame Ontwikkeling van de Verenigde. Dit handvest werd oorspronkelijk opgezet vanuit natuur-milieutechnisch perspectief, maar werd gaandeweg steeds breder. Uiteindelijk is culturele diversiteit ook een belangrijk onderdeel van dit Handvest. Lubbers sprak over het belang van de ‘functionele eigen kringen’ voor het bereiken van sociale cohesie en participatie. De dag werd ook gebruikt om de Netwerken Sociale Cohesie, een initiatief van Forum, te presenteren. Deze netwerken bestaan inmiddels in Amsterdam, Breda, Den Haag, Helmond en Parkstad. In feite zijn deze NSC’s een verzameling van bestaande, lokale netwerken. Op de site beschrijft Forum het als volgt: “Sociale cohesie of sociale binding is van groot belang voor een goed functionerende samenleving. Mede door internationale ontwikkelingen zijn de relaties tussen groepen autochtonen en nieuwe Nederlanders de laatste jaren onder druk komen staan. Maar ook landelijke en lokale ontwikkelingen zoals criminaliteit, internationalisering, mobiliteit, integratie en radicalisering, liggen hieraan ten grondslag. In toenemende mate wordt duidelijk dat voor het oplossen van dergelijke problemen netwerken binnen de samenleving een belangrijke rol vervullen.
De lokale netwerken signaleren en bespreken situaties die bedreigend zijn voor de sociale cohesie en stellen deze aan de orde binnen de gemeenschap en/of de relevante instellingen. Het voornaamste doel van het netwerk is om een structurele “vinger aan de pols” voor de lokale sociale cohesie te zijn. Het NSC zal ontwikkelingen met betrekking tot de lokale sociale cohesie waarnemen: wanneer de sociale cohesie bedreigd wordt, maar ook wanneer er kansen zijn om de sociale cohesie te versterken. Wanneer er sprake is van bedreiging van de sociale cohesie zal het netwerk dit moeten signaleren en gepaste actie ondernemen. Welke vorm deze actie zal krijgen is sterk afhankelijk van de specifieke situatie. Ook zal het netwerk, wanneer nodig, andere instanties en overheden betrekken bij het zoeken naar oplossingen.” Op zich is het belang van netwerken evident. Wel moet je waken voor het ‘overorganiseren’ van dit soort structuren. De noodzaak van het verzamelen van de lokale netwerken goed onderzoeken en alert blijven op de representativiteit van netwerken. Er is een (groeiende) groep mensen die zich niet binden aan een netwerk, organisatie of wat voor structuur dan ook. Met het opzetten van netwerken loop je altijd het gevaar deze mensen bij voorbaat niet te bereiken en daarmee buiten te sluiten. Met deze wetenschap in het achterhoofd is het wellicht de moeite waard het belang van een NSC voor Eindhoven te onderzoeken. Zeker nu we zijn uitgeroepen tot meest onveilige stad van Nederland!