Motie PGB – afdeling Eindhoven

Naar aanleiding van de Maatschappelijke Verkenning PGB door ombudsteams uit de regio verschijnt binnenkort een rapport met daarin opgenomen aanbevelingen. Gezien aanstaand congres hebben wij de noodzaak gezien om alvast onderstaande motie in te brengen.

INLEIDING
Op 1 januari 2015 heeft de overheid in het kader van de participatiesamenleving drie grote taakgebieden in het sociale domein onder verantwoordelijkheid van de gemeenten gebracht. Het betreft de zorg aan langdurig zieken en ouderen (een deel van de AWBZ gaat hierbij naar de Wet Maatschappelijke Ondersteuning), de zorg voor kinderen die hulp nodig hebben (Jeugdwet) en hulp bij het vinden van werk (de Participatiewet).

Een aantal jaren geleden werd duidelijk dat de verzorgingsstaat door zijn omvang en kosten op termijn niet meer houdbaar zou zijn. Om goede zorg voor de toekomst te kunnen garanderen diende de verzorgingsstaat te transformeren naar een participatiesamenleving waarbij burgers worden gestimuleerd zelf (meer) verantwoordelijkheid te nemen en worden geactiveerd om deel te (blijven) nemen aan de samenleving. Dit persoonsgebonden budget (pgb), in 1997 ingevoerd als onderdeel van de AWBZ, is daarbij voor veel mensen het instrument bij uitstek gebleken om op basis van vraag en eigen kracht regie in eigen leven te houden.

Waarom ook weer?

• Omdat mensen zelf hun leven willen vormgeven, baas in eigen huis willen blijven, zelf de regie willen houden
• Omdat het pgb mensen meer dan bij Zorg in Natura (ZIN) de mogelijkheid biedt om zelf te bepalen welke (specifieke) zorg wordt geleverd, door wie, waar en op welke momenten
• Omdat met een pgb meer geleverd kan worden voor hetzelfde geld, omdat het bedrag alleen voor de feitelijke ondersteuning bedoeld is en niet voor overhead en andere niet ‘zorg’ gerelateerde kosten
• Omdat hulp die met een pgb wordt ingekocht naar verwachting beter aansluit op de behoefte en daardoor ook effectiever is, wat betekent dat cliënten beter en mogelijk goedkoper geholpen zijn
• en dat het pgb daardoor ook een preventief effect kan hebben op de noodzaak van zwaardere zorg.

Naast deze voordelen kwamen ook nadelen aan het licht, zoals de omvangrijke pgb-administratie, werkgeversverplichtingen, fraudegevoeligheid. Omdat het aantal budgethouders enorm toenam (van 13.000 in 1998 tot bijna 160.000 in 2009) zijn er maatregelen genomen om het pgb beheersbaar en doelmatig te houden. Echter de Wet geeft nog steeds expliciet de mogelijkheid voor een pgb, zowel bij de Wmo als bij de Jeugdwet. Bij de behandeling van de Wmo 2015 is een amendement aangenomen dat de gelijkwaardige toegang tot het persoonsgebonden budget en zorg in natura borgt.

Maar hoe gaat dat nu in de praktijk? In hoeverre is de cliënt (nog) vrij in zijn keuze voor Zorg in Natura of een pgb? Om daar achter te komen hebben de PvdA Ombudsteams van Best, Eindhoven, Geldrop-Mierlo/Waalre, Nuenen/Son & Breugel, Peelgebied/Helmond, en Veldhoven samen een Maatschappelijke Verkenning uitgevoerd.

(De verkenning was gericht op de praktijken in het kader van de Wmo en van Jeugdzorg. Niet op woonvoorzieningen omdat dat een heel eigen onderwerp is met een afwijkende regie. Evenmin op zaken die onder de zorgverzekering vallen. (Het volledige verslag van de Maatschappelijke Verkenning “IS HET PERSOONSGEBONDEN BUDGET VAN WAARDE?” wordt 27 juni in Eindhoven gepresenteerd)

Aan de hand van deze verkenning willen wij de Partijleiding vragen met een aantal zaken die voor ons het meest dringend zijn aan de slag te gaan.

In de huidige praktijk komen met name kwetsbare zorgvragers belemmeringen tegen:

hobbels in de bureaucratie; er zijn allerlei financiële perikelen die bestaanszekerheid bedreigen.

De stapeling van eigen bijdragen geven een extra financiële belasting aan het besteedbaar inkomen en daardoor problemen. De zware financiële druk geeft extra stress en voelen zij zich belemmerd om eigen regie te voeren. Met de stapeling van eigen bijdragen wordt de bestaanszekerheid in gevaar gebracht.

Daarom is het van belang om deze belemmeringen op landelijk niveau op te lossen.

De PvdA op 4 juni 2016 op de politieke ledenraad in Nieuwegein bijeen, opgeroepen door de PvdA Afdeling Eindhoven,

constateert (ten aanzien van de feiten) het volgende:

1. De eisen aan PGB waardigheid zo hoog zijn dat als zorgvragers hier aan moeten voldoen, de kwetsbare mensen nu nauwelijks in aanmerking zouden komen voor PGB.
2. Gevaar bestaat dat als je beroep doet op meerdere regelingen er een oneindige stapeling ontstaat van Eigen Bijdragen.
3. Het hanteren van verschillende coderingen, tarieven en budgetten dit verwarring brengt en een enorme bureaucratie.

besluit de partijleiding op te roepen:

1. onze bewindslieden in de Tweede Kamer en ministerie een heroverweging te laten maken van de toetsing PGB waardigheid.
2. onze bewindslieden in de Tweede Kamer te werken aan een bovengrens van stapeling Eigen Bijdragen.
3. onze bewindslieden in de Tweede Kamer zo spoedig mogelijk belemmeringen op te laten heffen die te maken hebben met tariefstelling, coderingen. Zorg voor eenduidigheid in de tarieven (gelijkheid in gelijke situaties).

En gaat over tot de orde van de dag.