‘Nog steeds een KGB en Leninplein’

26 september 2008
Naar aanleiding van het planten van 4 bomen voor vermisten in Wit-Rusland werd er op 16 september in Jongerencentrum Dynamo de discussiebijeenkomst ‘Understanding Belarus’ (Belarus is Engels voor Wit-Rusland) georganiseerd door PvdA, GroenLinks en SP in Eindhoven.
Gespreksleider was P.G. Kroeger, hoofdredacteur van ScienceGuide, een internetcommunity voor docenten in het hoger onderwijs in Nederland. De discussie bestond uit dialogen tussen de gespreksleider en de leden van twee panels. Het eerste panel bestond uit gasten uit Wit-Rusland: Dzmitry Markusheuski van mensenrechtenorganisatie Belarus Helsinki Committee, Nicolai Kanakh en Oleg Podolinski van de onafhankelijke vakbond BKDP, Irina Krasovskaya van burgerinitiatief ‘We Remember’ en vrouw van één van de vermisten en Ales Mikhalevich, politicus en parlementskandidaat van de oppositie. De panelleden vertelden over de situatie in Wit-Rusland en hoe men vanuit Nederland een bijdrage kan leveren aan de verbetering van de mensenrechtensituatie in Wit- Rusland. Tijdens de bijeenkomst werden kaartjes uitgedeeld voor een handtekeningenactie voor de afschaffing van wetsartikel 193-1. Volgens dit artikel is het bij de wet verboden om lid te zijn van een ongeregistreerde organisatie die niet deel uit maakt van de overheid. De maximale straf op deze overtreding is 2 jaar gevangenis. De overheid van Wit-Rusland weigert regelmatig organisaties te registreren. Het land wordt sinds 1994 met harde hand geleid haar huidige president, Aleksandr Loekasjenko. Volgens Irina Krasovskaya heeft Wit-Rusland nog steeds veel op de voormalige USSR-staat lijkt: ‘We hebben nog steeds een Leninplein en de KGB’. ‘We hebben een parlement maar geen democratische parlementsverkiezingen’, vertelde politicus Mikhalevich. Bij de vorige verkiezingen werd het voor veel mensen onmogelijk gemaakt om zich als kandidaat in te schrijven. ‘Over een week (28 september) zijn de volgende verkiezingen maar er is geen enkel reclamebord in Minsk te zien’. Volgens hem heeft het huidige parlement geen feitelijke macht omdat haar beslissingen eenvoudig terzijde kunnen worden geschoven door een presidentieel decreet. Hij vraagt zich dan ook af wat het nut van de verkiezingen zijn. De panelleden roepen alle Europese regeringen op kritisch te blijven. Deze hebben er bij Loekasjenko op aan gedrongen om de verkiezingen eerlijk en democratisch te laten verlopen. Het vrijlaten van enkele leden van de oppositie is echter niet voldoende, leggen de panelleden uit. Aan de meeste Europese oproepen om een einde te maken aan het schenden van de mensenrechten zijn nog steeds geen gehoor gegeven. ‘EU-landen moeten voorzichtig zijn met Loekasjenko iets te beloven wat hij niet heeft verdiend’. Volgens vakbondsman Podolinski werkt internationale druk. Dankzij internationale aandacht is het verbod op de onafhankelijke vakbond BKDP opgeheven. Eén van de panelleden geeft aan niet te geloven dat er snel een democratie in Wit-Rusland zal komen ‘omdat hij (president Loekasjenko) zich dan zal moeten verantwoorden naar de mensen toe’. Ook Krasovskaya heeft niet veel vertrouwen in een eerlijk verloop van de verkiezingen, ‘we weten wie de stemmen telt’. Het tweede panel bestond vertegenwoordigers verschillende organisaties die betrokken waren bij de organisatie van de discussiemiddag: Mission To Minsk, Stichting Solid, Amnesty International en de FNV. Ze vertellen over hun werkzaamheden en ervaringen. Gespreksleider Kroeger eindigde met de vraag aan de panelleden wat ze de volgende dag concreet zouden doen om een bijdrage te leveren aan de verbetering van de mensenrechtensituatie in Wit- Rusland. Anmesty International wil volgend jaar op dezelfde dag 4 bomen planten in Minsk en vraagt de Eindhovense gemeenteraadsleden hierbij te helpen. Ze vraagt de gemeenteraad om Eindhovense bedrijven, die zaken doen in Wit-Rusland, op te roepen om met hun handelspartners in gesprek gaan over de situatie aldaar. Kirsten Meijer van de Alfred Mozer Stichting riep de gemeenteraadsleden op om bij een volgend bezoek aan Mink ook oppositieleden te bezoeken. De stichting biedt aan in deze te willen faciliteren.
Dit verslag is gemaakt door Rob de Kruif (SP) en met toestemming overgenomen van www.eindhoven.sp.nl
 
Links:
Verslag door Marina Ohanjanyan (Alfred Mozer Stichting)
Verslag van het planten van de bomen (SP Eindhoven)
Engelstalig verslag planten bomen en discussie (Charter97)
Herdenking vermisten 16 september in Minsk (Charter97)
Site met achtegronden over planten bomen (vierbomen.nl)