Ingezonden brief Gideon van Dam

Gideon is sinds de jaren zeventig lid van de PvdA en stuurde, naar aanleiding van de verkiezingsuitslag, een brief waarin hij op een duidelijke manier uiteenzet hoe de partij nu verder kan en zou moeten.

Beste partijgenoten,

Met deze brief neem ik de vrijheid me te voegen in de rij partijleden die actief mee willen denken over de toekomst van de partij. De Partij van de Arbeid gaat me ter harte. Voor mij is deze partij van waarde voor onze samenleving. Mijn vrouw en ik zijn al lang lid. Zelf ben ik dat vanaf de eerste helft van de jaren zeventig.

Het op een rij zetten van deze overwegingen heb ik gedaan samen met een zoon en met partijgenoten uit Eindhoven.

Als we over veranderingen nadenken is het goed steeds voorop te stellen dat we ons niet hoeven te schamen over de landelijke inzet van onze partij. Terecht is dat in allerlei toonaarden verwoord door de leiding. Het liefst had ik gezien dat er geen mensen zich zouden terugtrekken, zoals Hans Spekman. Voor mij hoort hij tot de mensen die aan de waarden waar onze partij voor staat een integer en aansprekend gezicht geeft.

We zijn bezig deze afstraffing door de kiezers ook te benutten om pas op de plaats te maken. Het is goed ons af te vragen hoe het kan gebeuren dat in een tijd dat onze waarden zo broodnodig en actueel zijn, we het land mede stabiel hebben achtergelaten, kiezers ons zo links hebben laten liggen. Heeft het te maken met de inhoud, wat we politiek doen en/of de manier van communiceren daarover? Kortom, laten we nadenken over de maatschappelijke veranderingen en de uitdagingen daarvan voor de Partij van de Arbeid.

Inhoud/ wat staat de partij te doen in deze veranderende samenleving? De waarden waar onze partij voor staat zijn helder: in verbondenheid ons inzetten voor gelijke kansen en een houdbare samenleving in de toekomst. Ik noem enkele mogelijke speerpunten:

1. Bottom up contact maken

De samenleving is geïndividualiseerd. Mensen binden zich minder snel aan landelijke organisaties. Het vertrouwen in de politiek is mee daardoor ingrijpend afgenomen. Daarom zal mijns inziens het hart van de vernieuwing moeten beginnen op plaatselijk niveau. De partij moet van onderop vernieuwd worden. Zo ervaar ik de afdeling Eindhoven als een motiverende groep mensen die steeds contact met de bewoners zoekt. Zelf maken wij deel uit van een groep senioren van de PvdA die iedere maand een ontmoeting heeft en die betrokken kritisch meedenkt met het beleid van de partij, met name met betrekking tot zaken die ouderen betreffen. In Eindhoven willen we eraan werken om de PvdA-waarden in een nieuw jasje te steken.

2. Verbinden van groepen

Er is sprake van polarisering in onze samenleving. Daar speelt de plaats van sociale media een rol in. Mensen worden daardoor sneller in hun mening bevestigd en daarmee ook in hun oordeel over anderen.

Zoeken van verbindingen hoort tot het DNA van onze partij. Dat heeft duidelijk geklonken in de verkiezingsdebatten. Het is ook van belang meer uit de mogelijkheden van de nieuwe communicatiemiddelen te halen. Groen Links bleek daar beter in en ook een vreselijke partij als het Forum voor Democratie.

3. Wie verheffen?

Er is nauwelijks sprake van een helder te onderscheiden arbeidersklasse. Daarom hoort ‘het verheffen van de arbeidersklasse’ niet meer tot onze werkelijkheid. Wie horen nu tot de kansarmen? Dat vraagt goed onderzoek. Ik denk aan asielzoekers, alleenstaande moeders met kinderen, mensen met een ingrijpende handicap, en – in een ander opzicht – jongeren die een woning willen kopen, maar geen vaste baan krijgen.

4. Met elkaar kunnen we vast meer kernzaken voor de Partij van de Arbeid noemen.

Hoe kan de Partij van de Arbeid haar kracht geloofwaardig over de bühne brengen?

Ik noem enkele voorbeelden:

1. Georganiseerde tegenspraak leidt nu tot relletjes in de media (zie bijvoorbeeld de recente uitspraken van Plasterk). Maar leidt dat ook niet ontegenzeggelijk tot kwalitatief zeer vaardige bestuurders?
2. Met groepen die zich nu niet gezien voelen door de politiek (los van de vraag wat daarbij reëel is), is het nodig gesprekken te voeren met het oog op een wenselijk beleid. Voor het formuleren van een goed beleid kunnen ‘vreemde ogen’ meer zien dat mensen die vanuit de visie van de partij gewend zijn de werkelijkheid te zien.
3. Dat geldt in een fase daarna voor het taalgebruik en de te gebruiken communicatiemiddelen. We kunnen eraan werken onze kernwaarden te formuleren in de taal van buitenstaanders. Die zoektocht naar geloofwaardige taal moet gedaan worden juist met buitenstaanders van de Partij van de Arbeid.

Wat ik van harte hoop is dat we trouw blijven aan onze waarden en niet meedoen aan wat nu aantrekkelijk lijkt voor de kiezersgunst. Wel is het onmisbaar voor de toekomst van onze partij dat we werkelijk rekening houden met de maatschappelijke veranderingen.

We zijn immers als partij dienstbaar aan onze samenleving.

Hiermee heb ik alleen wat gedachten geschetst. Natuurlijk zal er een groep wijze mensen gevormd moeten worden die in voortdurende samenspraak met leden en doelgroepen in de samenleving een schets voor een vernieuwde Partij van de Arbeid aanbiedt.

P.S. De afdeling Eindhoven zou voorbeelden van good practices kunnen noemen: dit doen we en we zien het effect daarvan, zoals de seniorensdenktank en het bulletin waarmee we contact met anderen zoeken. Wat heeft dat al opgeleverd?